پاورپوینت ساختار شناسی کالبدی و معماری بازارهای ایرانی
در تزیینات چارسوق ها از کاربندی یزدی بندی مقرنس کاری و در ظریف کاری از گچبری انواع نقاشی و تذهیب کاری برای هرچه زیباتر شدن فضا استفاده میشود به علت ارتفاع بلن انها و کشیدگی و وسعتشان بیشتر به صورت مستطیل اجرا میشوند و تویزه های باربر جهت پوشش سقف انها و انتقال نیروها از هندسه خاصی تبعیت مینماید. در راسته های اصلی بازار معمولا از بهترین مصالح استفاده میشد.سنگفرش کف دیوارهای اجری و تزیینات طاق و دیوارها و همچنین درها و پنجره های چوبی از بهترین اجزای طراحی و ساخته میشد.مصالح رایج عمدتا اجر مرغوب و ملات اهک و گچ بود.از سنگ نیز برای زیرسازی دیوارها ازاره ها وپله ها استفاده میگردید. انواع اجر در ساخت دیوارهای باربر .ستونها . طاقها .تویزه ها ودر پوشش نهایی سقف کاربرد گسترده ای داشته است.در بعضی موارد از خشت برای دیوارهای پرکننده ویا جدا کردن فضاهای مختلف استفاده میشده است و اجرکاری های زیبا همراه با کاشیکاری و گچبری زینت بخش نهایی بوده است.
فهرست مطالب
تعریف واژه بازار
پیشینه تاریخی بازار
معماری بازار در دوره اسلامی:
رونق بازارها
عناصر ساختاری بازار
اجزای بازار
خصوصیات بعضی از عناصر بازار
1_راسته
2_سرا و کاروانسرا(خان)
3_تیمچه
تیمچه امین الدوله کاشان
4_قیصریه
5_میدان
6_دالان
نقش جهان اصفهان
7_چارسوق
8_کارگاه
9_کارخانه
10_خانبار یا کالنبار
11_دکان
معماری بازار
پوشش سقف بازار
1_پوشش سقف راسته بازار
2_پوشش سقف چارسوق ها
3_پوشش سقف تیمچه
مصالح و تزیینات
2_تزیینات تیمچه
هندسه و نور
عرض راسته های بازار و متناسب با اقلیم
نحوه نورگیری بازار از جداره ها
نحوه نورگیری بازار از سقف
سلسله مراتب مکانی بازار:
بازار برون شهری
بازار شهری
بازار ناحیه ای
بازار محله ای
بازار همسایگی
بازار زیارتی
سلسله مراتب مکانی بازار:
تنظیم صدا
انواع بازاراز لحاظ زمان تشکیل ان
1_دایمی
2_ادواری
3) کوتاه مدت
از لحاظ کارکردی
1_بازار شهری
2_بازار روستایی
2_بازار منطقه ای
از لحاظ شکل
1_خطی
2_متمرکز (به شکل میدان)
نقش و کارکرد بازار شهر در جوامع پیشین :
عوامل موثر در شکل گیری کالبدی بازارها
عوامل زمینه ایی :
عوامل محیطی –
عوامل تاریخی
عوامل فرهنگی
عوامل ساختاری :
عوامل کارکردی :
موقعیت بازار دائمی و اصلی در شهر
نمونه موردی بازار زنجان
پلان بازار و موقعیت در شهر
پیشینه تاریخی و علل پیدایش بازار زنجان
علل پیدایش
چگونگی شکل گیری و تکامل بازار زنجان
خصوصیات کالبدی بازار
تصویر هوایی بازار
پلانهای بازار
بازار بالا (یوخاری باش)
بازار پایین(اشاقه باش)
اقلیم و اب و هوای
تکنیک‌های معماری
عناصر و فضاهای بازار
راسته های فرعی
خصوصیات راسته بازار
روشندان
تفاوت ارتفاع سقف بازار
سراها
1)سراهای یک حیاطی
2)سراهای چند حیاطی
3)سراهای یک دالانی
4)سراهای چند دالانی
5)سراهای ترکیبی
عناصر اصلی سراهای بازار زنجان
پیش طاق .دالان.هشتی و رواق
پوشش سقف و تزیینات سراها
مصالح و تزیینات سراها
پوشش سقف رواق های کنار سراها
سرای بهجت
سرای ناصریه
سرای دو خان
سرای حاج شامی بالا
سرای گلشن
خصوصیات برخی از سراهای بازار زنجان
پلان سرای حاجی شعبان
پلان سرای مشهدی علی
پلان حاج کربلایی علی
پلان سرای حاج عقیلی
سرای ملک
تیمچه بازار زنجان
تیمچه چهار روبی
تیمچه سید اسماعیل
تیمچه حاج ابراهیم
قیصریه
مساجد و حمام ها در بازار
مسجد و مدرسه سید(جامع زنجان
مسجد و مدرسه سید
پراکندگی حمام ها ومساجد در سطح بازار
اب انبارها
پلان میادین
پلان بازارها یا بازارگاههای شهری
وسعت و عملکرد بازار
پلان ارتباط با دسترسی های اصلی
پلان شبکه دسترسی به بازار
پلان بازار زنجان و توده بافت اطرافش
موقعیت فضاهای مختلف بازار زنجان
منابع و ماخذ