شیخ لطف الله بین سالهای 1603 و 1619 به عنوان بخشی از مجموعه میدان نقش جهان با تصمیم شاه عباس ساخته شد. از آنجا که کاخ علی قاپو ، واقع در ضلع غربی میدان ، محل اقامت شاه و خانواده اش بود ، این مجموعه نیاز به مسجدی داشت که مناسب نماز شاه باشد و همچنین از زیبایی و شکوه میدان مطابقت داشته باشد. برخلاف مسجد امام که برای نماز عمومی طراحی شده بود ، مسجد شیخ لطف الله مسجد خصوصی خانواده شاه عباس بود. درهای مسجد همیشه بسته و محافظت می شدند ، بنابراین مردم عادی فقط پس از قرن ها می توانستند مسجد را تحسین کنند. شاه و همسرانش برای جلوگیری از دیده شدن هنگام عبور از میدان از کاخ علی قاپو به سمت مسجد ، از تونلی در زیر میدان استفاده کردند. معماری مسجد شیخ لطف الله با توجه به اینکه مسجد شیخ لطف الله به عنوان یک مسجد خصوصی طراحی شده است ، مسجد از مسجد امام کوچکتر است و مناره ای ندارد. میدان نقش جهان برخلاف مهمترین سازه های ایران از مسیر مکه پیروی نمی کند ، بنابراین شیخ بهایی ، معمار اصلی پروژه هنگام طراحی دو مسجد میدان با چالشی روبرو شد. مانند مسجد امام (ره) ، مسجد شیخ لطف الله دارای یک درگاه ورودی است که به سمت راست می چرخد و بازدید کننده را مجبور می کند هنگام ورود به مسجد به سمت مکه رو به رو شود. این نقاشی ها و کاشی های داخلی توسط رضا عباسی ، هنرمند مشهور ایرانی ساخته شده و کیفیت و زیبایی آن بیش از هر چیزی است که در ایران ایجاد شده باشد. دیوارها ، گنبد ، ورودی های مسجد با اصطلاحاً کاشی هفت رنگ ، خوشنویسی ، کتیبه های برخی از سوره های قرآن ، نام ائمه و شعر تزئین شده است.