پاورپوینت تحلیل بررسی معماری مسجد جامع اصفهان 408 اسلاید بهمراه نقشه های اتوکد
مسجد الجمعه اصفهان هنوز هم بزرگترین مسجدی است که در قلب اصفهان، قلب ایران ایستاده است. مسجد جامی حاصل ساخت و سازها، الحاقات و نوسازی های مداوم در محل از سال 771 تا پایان قرن 20 است. اگرچه اولین بار در قرن هشتم ساخته شد، اما کاملا سوخت و در قرن یازدهم بازسازی شد و بارها بازسازی شده است. این مسجد در شکل نهایی خود دارای اتاق‌های زیادی به سبک‌های مختلف معماری است، بنابراین مسجد تاریخ فشرده‌ای از معماری، فرهنگ و سبک زندگی ایرانی را نشان می‌دهد. تغییرات اصلی در زمان سلجوقیان ایجاد شد که اتاق هایی با دو گنبد آجری ساخته شد. گنبد جنوبی در سال 1086-1087 توسط نظام الملک - وزیر معروف ملیشاه - برای محراب ساخته شد و از سایر گنبدها بزرگتر است. گنبد شمالی یک سال بعد توسط تاکول الملک، کشیش نظام الملک ساخته شد. بسته به نیازهای فضایی، مسائل سیاسی و تحولات مذهبی، اضافات و تغییرات بیشتری با ترکیب عناصر مغول، مظفری، تیموری و صفویه ایجاد شد. مسجد جمعه اصفهان بنایی است با پلانی مستطیل شکل و چهار ایوان با گنبدی در جلوی محراب. این بنا در محل حیاط خشت و گلی مسجد چند ستونی ساخته شده توسط المنصور، یکی از خلفای عباسی، در سال ۷۵۵ ساخته شده است. در حالی که مسجد جمعه اصفهان در ابتدا پلان مستطیل شکل منظم تری داشت، با گذشت زمان با اضافه شدن حجره های بیشتری گسترش یافت. اولین الحاقات به این سازه توسط وزیر نظام المولک در سال 1080 با گنبد محراب انجام شد. پس از سلجوقیان، مسجد جامع اصفهان با الحاقات در زمان ایلخانیان، مظفریان، آکویونلوها و صفویان به یک مجموعه ساختمانی بزرگ تبدیل شد. مسجدالجمعه اصفهان از حریم گنبدی شکل در جلوی محراب، صحن چهار ایوان و رواق و مکان کوچکی در شمال تشکیل شده است. ورودی مسجد از طریق ایوان بزرگ در ضلع جنوبی صحن فراهم می شود. ایوان ورودی با گنبد پوشیده شده است. این که گنبد جلوی محراب بر روی پایه های مربع شکل می نشیند و با سه طاق نما به سه جهت راه می دهد و گذرگاه به گنبد با چنگک های سه قطعه ای فراهم شده است، تاثیر هنر قراخانی را به خوبی نشان می دهد. گنبد بر روی دیوار محراب و هشت ستون بزرگ در جهت جنوبی قرار دارد و با 9 طاق از سه جهت به حریم باز می شود. گنبد دیگری که به این بنا اضافه شده است توسط تاکول مولک برای همسر سلطان، ترکن هاتون، در شمال مسجد ساخته شده است. بر کتیبه آجری طبل گنبد نام مروهان بن حسروف فیروز و تاریخ 1088 نوشته شده است. این گنبد کوچکتر از پشت بام شروع می شود و به سمت طبل گسترش می یابد.گنبد بر پایه ها و طاق های نوک تیز بلند استوار است.یک گنبد به عنوان عنصر انتقال استفاده می شد.گنبد کمی نوک تیز با مخروط آن هماهنگ است.در اینجا محراب وجود ندارد. این مکان از طریق یک راهرو تاریک با دری کوچک وارد می شود.این بنا اگرچه ابعاد کوچکی دارد اما نمونه ای بالغ و شامل جزئیات است.این بنا که یکی از زیباترین آثار معماری سلجوقی بزرگ است برای ترکن ساخته شده است. هاتون در هنگام ورود و خروج از مسجد استراحت و نماز بخواند. حیاط بنا با چهار ایوان و رواق دارای پلان مستطیل شکل است و ورودی حرم از داخل صحن تامین می شود. ایوان به عنوان نمادی از قدرت سلجوقیان بزرگ به چهار جهت اشاره می کند.ایوان ها با طاق های نوک تیز به سمت بیرون ساخته شده اند که از دو طرف با مقرنس و برج پر شده است.رواق های حیاط دو طبقه و به حجره هایی با طاق های نوک تیز تقسیم شده اند. . یکی دیگر از ویژگی‌های بارز مسجد جمعه، طاق‌های داخلی و سنگفرش‌هایی است که از چهار گوشه به دور گنبد راه می‌دهد. این ساختمان که از نظر فنی بسیار موفق است، با فرم معماری که ایجاد می کند نسیمی گوتیک ایجاد می کند. بنا از نظر تزیین کار بسیار محکمی است. پیکره های هندسی و گلی ترکیبی را در نمای ساختمان تشکیل می دهند که غنی ترین نمونه های کاشی کاری در آن قرار دارد.