پاورپوینت بررسی معماری کاروانسراهای تاریخی ایران
معروف است که لشکریان در زمان لشکرکشی ها در کاروانسراهای سلجوقی می ماندند، از حاکمان خارجی میزبانی می کردند و در مواقع لزوم از این بناها به عنوان زندان و پناهگاه استفاده می کردند. کاروانسراهای سلجوقی شبیه یک قلعه است که دیوارهای بلندشان با سنگ تراش پوشیده شده و با برج های تکیه گاه تقویت شده است. این سازه ها به گونه ای طراحی شده اند که تمامی نیازهای افرادی که با کاروان ها سفر می کنند و همچنین ایمنی کاروان ها را برطرف کند. علاوه بر امکانات اسکان و غذا، خدماتی از قبیل حمام، مسجد، داروخانه و در صورت لزوم پزشک، کفش رایگان برای مسافران بی بضاعت، خوراک حیوانات، آهنگر، دامپزشک و تعمیر خودرو ارائه می شد و به این ترتیب کاروان ها و افراد اسکان می یافتند. در کاروانسرا میتوان بدون پرداخت هزینه از انواع خدمات بهره مند شد. بیشتر کاروانسراهای سلجوقیان شامل یک حیاط باز با فضاهای مختلف در اطراف آن و یک بخش تالار مشرف به این حیاط است. بخش سالن برای مسافران و حیوانات آنها در نظر گرفته شده است. تالار سه، پنج یا هفت شبستانی که با ردیفی از پایهها به شبستانهایی تقسیم میشد، با محور عمودی برجسته در وسط، با طاقهایی پوشیده میشد و مرکز شبستان مرکزی اغلب با گنبد کوچکی برافراشته میشد. در دو طرف صحن فضاهای باز و بسته و بخشهای خاصی مانند مسجد و حمام وجود دارد.در دوره کاروانسراها عموماً در بخشهای مربوط به تجارت مراکز اسکان یا در مجتمعهای اجتماعی یافت میشد. سیاست دولت به ساخت مجموعه های مرتعی برای آبادانی مراتع و توسعه مناطق متروک اهمیت می داد. به همین دلیل کاروانسراهای مرتعی از جایگاه ویژه ای در مجموعه های مرتعی برخوردار است. بیشتر کاروانسراهای از نظر عملکردی از یک حیاط باز و بخش های بسته تشکیل شده است. فضاهای اطراف این حیاط مربع یا مستطیل شکل با رواق ها بیشتر در دو طبقه ساخته می شد. در قسمت اقامت مسافران نیمکت و اجاق گاز و در اطراف حیاط اصطبل، انبار، واحد اداری و ... قرار دارد. واقع شده است